ملات چیست؟
ملات، یک ماده ساختمانی است که از ترکیب چندین ماده مختلف به همراه آب به دست می‌آید و پس از خشک شدن، به یک ماده جامد و مقاوم تبدیل میشود.
ملات‌ها معمولاً در صنعت ساختمان به عنوان یک ماده اتصال و پر کننده استفاده میشوند.
این ماده معمولاً برای ترمیمات، ساخت و تعمیرات ساختمان‌ها، و ایجاد اتصالات میان اجزای ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ملات‌ها موادی هستند که برای اتصال و پرکردن شکاف‌ها و نواحی خالی در ساختمان‌ها استفاده میشوند.
ترکیبات ملات
ماده چسبنده :
از سیمان، آهک، گچ، خاک رسو… تشکیل میشود.
ماده پرکننده :
سنگدانه ها ،شامل ماسه و شن دانه‌بندی‌شده تشکیل میشود.
ماده روان‌کننده (آب):
برای ایجاد حالت خمیری و مخلوط کارایی به میزان کافی به ملات اضافه میشود.
مواد افزودنی:
مواد افزودنی ملات، موادی شیمیایی یا طبیعی هستند که به منظور بهبود خواص ملات به آن اضافه میشوند.
این مصالح با اندازه مشخص و تحت دستور خاص باید با هم مخلوط شوند تا خصوصیت اصلی ملات مورد نظر را براورده سازند.
کاربردهای مختلف ملات‌ها
ملات ها در ساختمان کاربردهای بسیار متنوعی دارند. ماده اصلی برای اتصال و تقویت سازه‌ها و ساختمان‌ها استفاده میشوند.
اتصال دهنده ی مصالح
- آجر کاری: برای اتصال آجرها و بلوک ها به یکدیگر و ایجاد یک دیوار محکم و مقاوم استفاده می شود.
- کاشی کاری: به عنوان مصالح اتصال دهنده کاشی و سرامیک به دیوارها و کف ها استفاده می شود.
- نما: ملات برای اتصال سنگ و آجر نما به دیوارها استفاده می شود.
پوشش و پر کردن فضای خالی
- اندودکشی: برای پر کردن سطوح ناهموار و ایجاد یک سطح صاف و یکدست بر روی دیوارها و سقف ها استفاده می شود.
- بند کشی: پر کردن بندها بین آجر و کاشی ها استفاده می شود.
- مرمت: در صورت آسیب‌دیدگی یا ترک‌های سطحی در سازه‌ها، ملات به عنوان یک ماده ترمیم‌کننده برای بازسازی و بهبود استحکام سطوح به کار می‌رود.
جلوگیری از نفوذ آب
- ملات‌های ضدآب به منظور جلوگیری از نفوذ آب به داخل ساختمان‌ها به کار می‌روند. این اقدام موجب حفظ کیفیت سازه و جلوگیری از آسیب به دلیل رطوبت میشود.
آشنایی با انواع ملات
به‌طورکلی، ملات‌ها به ۵ نوع زیر تقسیم میشوند:
- براساس نوع کاربرد
- براساس مواد اتصال دهنده
- براساس مقدار گیرش (هوایی، آبی)
- براساس استحکام
- براساس اهداف ویژه
انواع ملات های کاربردی در ساختمان
ملات ماسه سیمان
پراستفاده‌ترین ملات ساختمانی است. سیمان به عنوان ماده چسنبده،ماسه نقش پرکننده و آب وظیفه روان‌کنندگی را در این ملات بر عهده دارند. سیمان مصرفی بین ۳۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم در مترمکعب است.
ملات ماسه و سیمان:
رایج ترین نوع ملات سیمانی است که برای آجرکاری، بنایی و گچ کاری استفاده می شود.
ملات سیمان سفید:
از سیمان سفید، ماسه و آب ساخته می شود و برای سطوحی که نیاز به رنگ سفید دارند استفاده می شود.
ملات سیمان رنگی:
از سیمان رنگی، ماسه و آب ساخته می شود و برای سطوحی که نیاز به رنگ خاصی دارند استفاده می شود.
- ملات سیمان زودگیر:
به سرعت سفت و سخت می شود و برای مواقعی که نیاز به سرعت در کار است استفاده می شود.
ملات سیمان دیرگیر:
به آرامی سفت و سخت می شود و برای مواقعی که نیاز به زمان بیشتری برای کار است استفاده می شود.
ملات سیمان نسوز:
برای آجرکاری و بنایی در کوره ها و شومینه ها استفاده می شود.
ملات سیمان واترپروف:
برای عایق بندی سطوح در برابر آب و رطوبت استفاده می شود.
کاربرد:
آجرکاری، کاشی‌کاری، بتن مگر، سنگ فرش کردن، بندکشی و موارد دیگر.
ملات گچ
ملات‌های گچی نیز از جمله ملات‌های متداول در صنعت ساختمان هستند و از گچ به عنوان ماده اصلی تشکیل شده‌اند.
ملات‌های گچی بر اساس نوع گچ و کاربردهای مختلف، می‌توانند انواع متفاوتی داشته باشند.
به دلیل آنکه ملات گچ از نوع هوازی است، باید تا حدالامکان از آب و رطوبت زیاد به دور باشد.
این ملات در زمان ایجاد واکنش با آب و هوا است.
کل‌گیری ملات گچ یک فرآیند شیمیایی و فیزیکی است که در زمان ترکیب گچ با آب و تبدیل به ملات اتفاق می‌افتد.
این ملات به سرعت سفت می شود و برای گچ کاری دیوارها و سقف ها، کاشی کاری و مجسمه سازی استفاده می شود.
ملات گچ در دو نوع:
گچ شکفته
خصوصیت شکفتگی در آن وجود دارد. با افزودن آب به آن، خاصیت شکفتگی ظاهر میشود.
اصطلاح شکفته شدن گچ به دلیل این است که : هنگامی که گچ با آب مخلوط میشود، گچ پف میکند و حجم آن افزایش یابد.
این پف کردن به حدی است که گویی گچ شکفته شده و از حالت اولیه خود خارج شده است.
ملات گچ کشته
گچ کشته یک نوع ملات دیرگیر است که تا پیش از خشک شدن، خاصیت شکل‌پذیری خود را حفظ میکند.
گچ کاران از این نوع ملات برای پرداخت نهایی و صاف کردن سطوح داخلی بنا استفاده میکنند.
کاربرد:
اندود دیوار و سقف ساختمان، سفید‌کاری، تمیزکاری، گچ بری، نماسازی.
ملات گچ و خاک
ملات گچ و خاک مخلوطی از گچ ساختمانی، خاک رس و آب است که به عنوان یک ملات سنتی در بنایی و دیوارچینی کاربرد دارد. این ملات به دلیل چسبندگی بالا، سرعت گیرش مناسب و قیمت ارزان، در بسیاری از مناطق به عنوان جایگزینی برای ملات ماسه و سیمان استفاده میشود.
اضافه کردن خاک رس باعث افزایش حالت کشسانی ملات میشود، زیرا گچ خالص هم زودگیر بوده است.
کاربرد:
می‌توان از آن برای گچ کاری دیوارها و سقف ها به عنوان زیرسازی استفاده کرد.
ملات ساروج
ساروج نوعی ملات سنتی و ضد آب است که در معماری ایرانی سابقه ای دیرینه دارد. این ملات ابتکاری از معماران ایرانی در دوران باستان است و به دلیل مقاومت و استحکام بالا، در ساخت پل ها، آب انبارها، یخچال ها و دیگر سازه های آبی و مقاوم به آب کاربرد فراوانی داشته است.
در آن از خاک رس به‌عنوان پرکننده، آهک ماده چسبنده و آب روان‌کننده استفاده میشود.
نسبت خاک رس به آهک ۶ به ۴ است و در گذشته در مخلوط آن از خاکستر کوره حمام و مقداری الیاف گیاهی نیز استفاده میشده است.
ساروج ملاتی آبی است و مانند ملات سیمانی در برابر آب مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد.
کاربرد:
ساخت پل ها، آب انبارها، یخچال ها و مرمت
ملات ماسه آهک
ملات ماسه آهک مخلوطی از ماسه، آهک و آب است که به عنوان ملات بنایی در آجرکاری و اندودکاری سطوح استفاده میشود.
این ملات سابقه طولانی در تاریخ ساخت و ساز دارد و به دلیل مزایایی مانند چسبندگی بالا، قیمت مناسب و سهولت استفاده، در بسیاری از مناطق به عنوان جایگزینی برای ملات ماسه و سیمان به کار می‌رود.
برای هر مترمکعب از ۲۵۰ کیلوگرم آهک استفاده شود.
ملات ماسه آهک به دلیل استحکام پایین مانند ملات ماسه و سیمانی نیست و برای دیوارهای باربر و سازه‌های سنگین مناسب نیست.
کاربرد:
در کرسی چینی، دیوارهای آجری، سنگ‌کاری، مجاری آب، حوضچه‌ها، آب‌انبارها و قسمت‌هایی که احتمال وجود رطوبت و نفوذ آب وجود داشته باشد.
ملات گچ و آهک
ملات گچ و آهک یک نوع ملات ساختمانی است که از ترکیب دو ماده اصلی گچ و آهک به دست می‌آید.
در برابر رطوبت آسیب پذیر است، به همین دلیل برای کار در مناطق سردسیر نیاز است به مخلوط آن آهک اضافه شود.
آهک بعد از جذب دی‌اکسید‌کربن به سنگ آهک که ماده‌ای سخت و مقاوم در برابر آب است، تبدیل میشود.
آهک موجود در این ملات باعث کندگیری ملات گچ میشود و باعث میشود فرست بیشتری برای کار داشته باشد.
اغلب در این ملات از ماسه بادی به‌عنوان پرکننده استفاده میشود.
کاربرد:
برای آجرکاری دیوارهای داخلی و غیر باربر مناسب است. می‌توان از آن برای اندودکاری دیوارها و سقف ها به عنوان زیرسازی استفاده کرد.
ملات ماسه سیمان آهک (باتارد)
ترکیبی از ماسه، سیمان، آهک و آب است که به عنوان ملات بنایی در آجرکاری و اندودکاری سطوح استفاده میشود. این ملات مزایای هر سه ماده تشکیل دهنده را به طور همزمان ارائه می‌دهد و به دلیل چسبندگی بالا، کارایی مناسب، قیمت ارزان و سرعت گیرش قابل قبول، در بسیاری از مناطق به عنوان جایگزینی برای ملات ماسه و سیمان به کار می‌رود.
به جز نام ملات باتارد نام دیگر این ملات ملات ح ر ا م زاده است!!
در این مخلوط اغلب به ازای ۱۰۰ کیلوگرم آهک، ۱۰۰ کیلوگرم سیمان و ۶۰۰ کیلوگرم ماسه استفاده میشود.
کاربرد:
پوشش سطوح دیوارها و سقف‌های داخلی و خارجی ساختمان‌ها.
تعمیرات و ترمیمات در ساختمان‌ها، به خصوص در مواردی که نیاز به مقاومت مکانیکی و چسبندگی بالا باشد.
ساخت اجزاء مختلف معماری مانند حلقه‌ها، نمای دیوارها، یا تزئینات مختلف.
ملات لاتکسی
لاتکس یک افزودنی به ملات ماسه و سیمان است که افزایش مقاومت و استحکام فیزیکی و میکانیکی ملات میشود.
لاتکسی پلاستیکی: حاوی لاتکس برای افزایش انعطاف‌پذیری و چسبندگی است. برای استفاده در محیط‌های داخلی و خارجی مناسب است.
لاتکسی اکریلیکی: با افزودن اکریلیک به لاتکس، مقاومت به آب و خواص ضدآب به ملات افزوده میشود.
کاربرد:
پوشش و ترمیم دیوار ها،پوشش سقف و سقف های مستعار، تعمیرات و توقویت کننده سطوح، پوسس دهی بر روی سیستم های عایق حرارتی، ساخت اجزاء مختلف ساختمان، کاربرد های تزئینات معماری
ملات اپوکسی
اپوکسی یک نوع ملات خاص است که از ترکیب رزین‌های اپوکسی و مواد افزودنی مختلف به دست می‌آید.
این ماده استحکام بالا، چسبندگی فوق العاده، مقاومت شیمیایی و عدم انقباض استفاده میشود.
کاربرد:
ساخت سطوح صاف و یکدست: برای ساخت سطوح صاف و یکدست مانند کفپوش ها و روکش های اپوکسی.
ترمیم بتن: برای ترمیم ترک ها، حفره ها و سطوح آسیب دیده بتن.
نصب کاشی و سرامیک: برای نصب کاشی و سرامیک بر روی سطوح مختلف مانند بتن، گچ، چوب و فلز.
کاشت میلگرد و بولت: برای کاشت میلگرد و بولت در بتن و سطوح دیگر.
پر کردن حفره ها و ترک ها: برای پر کردن حفره ها و ترک های موجود در سطوح مختلف.
ملات پلیمری
پلیمری نوعی ملات جدید و پیشرفته است که از مواد پلیمری به جای سیمان سنتی به عنوان ماده چسبنده استفاده میکند.
مقاومت مکانیکی، مقاومت شیمیایی، عایق الکتریکی، زمان خشک شدن قابل کنترل ،لایه‌بندی و زیبایی از خصوصیات این نوع ملات است.
کاربرد:
نصب کاشی و سرامیک: برای نصب کاشی و سرامیک بر روی سطوح مختلف مانند بتن، گچ، چوب و فلز
کاشت میلگرد و بولت: برای کاشت میلگرد و بولت در بتن و سطوح دیگر
پر کردن حفره ها و ترک ها: برای پر کردن حفره ها و ترک های موجود در سطوح مختلف
ساخت سطوح صاف و یکدست: برای ساخت سطوح صاف و یکدست مانند کفپوش ها و روکش های پلیمری
آب بندی: برای آب بندی سطوح مختلف مانند بام، استخر و مخازن
هر یک از این انواع ملات بر اساس خصوصیات و نیازهای مختلف در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انتخاب مناسب‌ترین نوع ملات به ویژگی‌های فنی پروژه و نیازهای آن بستگی دارد.
دیدگاه خود را بنویسید